Conserverende aanslag bij emigratie naar Zwitserland

1 november 2007 | Overig | jurisprudentie | LJNBB8600, 05/6620

Ter behoud van fiscale claims bij emigratie kan de Nederlandse belastingdienst conserverende aanslagen opleggen over de meerwaarde van aanmerkelijk belangaandelen en over de waarde van pensioenaanspraken. Voor conserverende aanslagen wordt altijd uitstel van betaling verleend. De aanslagen worden alleen ingevorderd wanneer zich binnen een termijn van 10 jaar na emigratie verkoop van de aandelen of afkoop van de pensioenaanspraken heeft voorgedaan. Gebeurt dat niet, dan vervallen de aanslagen. Voor het verlenen van uitstel van betaling wordt geen zekerheid meer gevraagd omdat het EG-recht dat niet toestaat. In verband met zijn emigratie in 2001 naar Zwitserland legde de belastingdienst aan een aanmerkelijk belanghouder een conserverende aanslag op die naast € 16 miljoen winst uit aanmerkelijk belang betrekking had op € 300.000 aan pensioen. Op de aanslag werd heffingsrente en revisierente in rekening gebracht. Volgens de rechtbank Haarlem is het opleggen van conserverende aanslagen niet in strijd met het belastingverdrag dat Nederland en Zwitserland hebben gesloten. Vermogen en inkomen zijn belastbaar in het woonland. Zolang iemand in Nederland woont, heeft Nederland dus het heffingsrecht over het vermogen en het inkomen. Het belastingverdrag is automatisch van toepassing op nieuwe of gelijksoortige belastingen, zodat de invoering van de conserverende aanslag niet in strijd is met het verdrag. Omdat er geen sprake is van herkwalificatie van inkomsten is er geen strijd met de goede trouw bij het uitleggen of toepassen van het verdrag. Het opleggen van een conserverende aanslag vormde wel een belemmering van de vrijheid van kapitaalverkeer, maar die belemmering was een direct gevolg van de uitoefening van het recht op vestiging. Omdat het een emigratie betrof naar een land buiten de EU gold de in het EG-verdrag opgenomen waarborg voor de vrijheid van vestiging niet, aldus de rechtbank.